فهرست مطالب
آشنایی با انواع جلد کتاب
جلد کتاب نه تنها به عنوان یک محافظ محسوب می‌شود، بلکه هویت کتاب را مشخص می‌کند و می‌تواند در حافظه تصویری مخاطب بسیار تأثیرگذار باشد. اگرچه در قرون وسطی جلد کتاب‌ها را با نقره و جواهر درست می‌کردند، اما با گذشت زمان دستخوش تغییرات شده و امروزه هزینه مربوط به آن با توجه به دستگاه‌های جدید، به حداقل رسیده است.
از طرفی تنوع بالای انواع جلد کتاب در بازار، دست افراد را در انتخاب جلد مورد نظر باز گذاشته و موجب شده تا اشخاص بنابر نیاز و سلیقه خود، جلد دلخواه را انتخاب کنند. اگر شما هم جزء آن دسته از اشخاصی هستید که به دنبال انتخاب جلد مناسب برای چاپ کتاب‌های خود می‌گردید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا شما را با انواع جلد کتاب آشنا کنیم.
انواع جلد کتاب
قبل از هرگونه تصمیم برای چاپ کتاب خود، می‌بایست درباره جنس و نوع جلد آن نیز انتخاب شایسته‌ای داشته باشید. از این رو باید به این نکته آگاه باشید که هر یک از انواع مربوط به طراحی جلد کتاب دارای خصوصیات مربوط به خود هستند و به دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند که عبارت‌اند از :
-
1. جلد شومیز
یکی از انواع رایج در میان جلد کتاب‌ها است که معادل انگلیسی آن Paper Backed Book می‌باشد و اغلب برای کتاب‌هایی با موضوعات علمی و درسی، و یا موضوعات مربوط به کودکان کاربرد دارد. جلد شومیز، دارای جنس مقوایی نرم و نازکی می‌باشد که به واسطه یک سلفون پوشانده شده است.
-
2. جلد کاغذی
جلد کاغذی که معادل انگلیسی آن Paper Cover است، همانطور که از نام آن نیز مشخص است، از کاغذ ساخته شده و نسبت به جلد شومیز، کاربرد کمتری دارد. دوام و استحکام آن نیز نسبت به سایر جلدها کمتر می‌باشد. به همین دلیل در دسته انواع جلد نرم کتاب قرار دارد و دارای طرفداران کمتری است.
-
3. جلد گالینگور
اگر کتاب‌هایی نظیر دیوان حافظ، دیوان خیام، پایان نامه‌های دانشجویی و … را دیده باشید، دارای جلدی ضخیم و محکم با رویه چرم یا پارچه‌ای هستند. به همین دلیل جلد گالینگور را می‌توان زیر مجموعه جلد سخت نامید که اغلب افراد در پروژه‌های خود به دلیل مقاومت بالای این جلد، از آن استفاده می‌کنند.
-
4. جلد سخت
این جلد نیز از دیگر دسته‌های جلد سخت می‌باشد که بیشتر برای انواع سالنامه و سررسید مناسب است. در این نوع از جلد، ابتدا طرح مورد نظر بر روی کاغذ گلاسه چاپ می‌شود و پس از آن یک روکش سلفونی بر روی آن کشیده شده و در نهایت، مقوایی ضخیم بر روی آن چسبانده خواهد شد.
-
5. جلد چرمی
یکی دیگر از انواع جلد سخت به شمار می‌رود که به دو نوع چرمی یا مصنوعی تقسیم‌بندی می‌شود. جلدهایی که دارای جنس چرم مصنوعی هستند از طرفداران بیشتری برخوردارند و قیمت کمتری نسبت به نمونه طبیعی آن دارند. علاوه‌بر آن حک اسم کتاب و یا سایر مشخصات مورد نظر به راحتی صورت می‌گیرد.
-
6. جلد پارچه ای
یکی دیگر از انواع جلد کتاب ، جلد پارچه ای است که بیشتر حالت تزئینی داشته و برای مواردی که پیشتر به آن اشاره شد، مناسب نیست. نباید از یاد برد که این نوع جلد، از تنوع بسیار بالایی برخوردار است اما در برابر رطوبت، کثیفی و … مقاومت بسیار پائینی دارد.
-
7. جلد لبه گردان
از انواع دیگر جلد کتاب می‌توان به جلد لبه‌گردان اشاره کرد که خصوصیات مربوط به خود را دارد. این جلد اغلب از ابعاد کتاب بزرگ‌تر بوده و و از دو طرف جلد تا می‌خورد. توجه به این نکته لازم است که بر روی جلد لبه‌گردان اغلب چیزی نوشته نخواهد شد. به طور معمول تنها مورد قابل نوشتن بر روی این نوع جلد، قیمت مربوط به کتاب است. همچنین شرح کوتاهی از نویسنده یا کتاب در سطح داخلی آن نوشته می‌شود. به این مطالب در انگلیسی Blurb می‌گویند.
ابعاد جلد کتاب چقدر است ؟
اندازه جلد کتاب ، نشان‌‌دهنده سایز پشت و روی جلد کتاب پس از بُرش است. هدف اصلی از رواج اندازه‌های مختلف کتاب، استفاده آسان‌تر یا متناسب با نوع کاربرد است. حال بسته به این که کتاب در قطع وزیری، رقعی، رحلی و … باشد، ابعاد آن متفاوت بوده و عبارتند از :
- قطع وزیری: 24*17 سانتی‌متر (B5) که بیشتر برای کتب علمی و دانشگاهی و خبرنامه‌های داخلی سازمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- قطع رقعی: 21*8/14سانتی‌متر (A5) که جنبه عمومی داشته و بیشتر برای کتب داستانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- قطع رحلی: 7/29*21 سانتی‌متر (A4) (رحلی کوچک)، 50*30 سانتی‌متر (رحلی متوسط) و 60*30 سانتی‌متر (رحلی بزرگ) که بیشتر برای مجلات و کتاب‌های نفیس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قطع دیگری نیز همچون سلطانی یا تیموری، جیبی یا بغلی، نیم وزیری، نیم ورقی، نیم ربعی، پالتویی، بیاضی، حمایلی و جانمازی نیز وجود دارند. اما سه قطع وزیری، رقعی و رحلی، جزء رایج‌ترین و پُر کاربردترین ابعاد می‌باشند. لازم به ذکر است که سایز گفته شده، اندازه کتاب بعد از برش می‌باشند. از این رو، در زمان طراحی باید به هر طرف کار 5/0 سانتی‌متر افزوده و نقطه عطف نیز در نظر گرفته شود.
سخن پایانی
در این مطلب با انواع جلد کتاب آشنا شدیم و دانستیم جلد نرم و جلد سخت دو دسته اصلی در جلد کتاب هستند هر یک از آن‌ها دارای زیر مجموعه‌هایی می‌باشند. جلد کتاب شومیز و جلد کتاب گالینگور، از رایج‌ترین و کاربردی‌ترین جلدهای کتاب در میان عموم مردم هستند. جلد کتاب شومیز در دسته‌بندی جلد نرم و جلد کتاب گالینگور در دسته‌بندی جلد سخت قرار دارد. شما می‌توانید با انتخاب گزینه درست، امکان انتخاب بهترین نمونه را داشته باشید.
